Koncert, który odbył się w Bazylice o. Salezjanów w Warszawie, 13.11.2008 można śmiało nazwać wydarzeniem epokowym. Oto na jednej scenie ramię w ramię, wystąpili: wirtuoz muzyki elektronicznej, człowiek legenda na scenie muzyki elektronicznej - Klaus Schulze oraz najbardziej ezoteryczny (sic!) magiczny, najbardziej niesamowity kobiecy głos naszych czasów - Lisa Gerrard.
On - weteran, od trzydziestu lat na placu boju, z dorobkiem przeszło 100 albumów studyjnych oraz live, odcisnął swoje piętno w projektach Psy Free (początki kariery) Tangerine Dream (udział w nagraniach albumu "Electronic Meditation") Cosmic Jokers, Ash Ra Temple, czy mrocznym The Dark Side of the Moog w kooperacji z Pete'em Namlook'iem. W dorobku Klausa znajdują się takie perły muzyki syntezatorowej, jak "Irrlicht" (1972) "Body Love" (1977) niesamowity "Beyond Recall" z 1991 roku z moim ulubionym "Gringo Nero", bardziej rytmiczny "Are you Sequenced", czy mroczna epopeja "Dark Side of The Moog" (zwłaszcza bezbłędna część IX) Po raz pierwszy wystąpił w Polsce w 1983 roku, przyprowadzając - co często podkreślał Jerzy Kordowicz- el muzykę pod nasze strzechy. Pierwszy występ w naszym kraju został zresztą upamiętniony albumem " Dziękuję Poland Live 83".
Ona - kobieta której głos zdaje się pochodzić z innego świata, nie mając sobie równych głębią, barwą i ekspresją. Przez ponad dwadzieścia lat, wraz ze swym partnerem Brendanem Perrym unikała zaszufladkowania pośród znanych gatunków muzycznych, tworząc w ramach projektu Dead Can Dance (wytwórnia 4AD) . Nie da się opisać słowami muzyki DCD, ani przecenić wkładu wokalnego Lisy. Kto zna - ten wie, kto nie zna - wystarczy jedna sesja ze "Spleen and Ideal" (1985) "Within the Realm of a Dying Sun", "The Serpent's Egg", "Into the Labirynth", czy "Toward the Within" żeby poddać się całkowicie tej mrocznej, ale wyjątkowo pięknej i niesamowitej atmosferze. Mnie osobiście nie do końca przekonują dokonania wokalistki solo, pomimo popularności nagradzanych prestiżowymi nagrodami ścieżek dźwiekowych do filmów "Ali", "Gladiator", "Insider", czy "Jeździec Wielorybów" (nominacje do Złotych Globów za "Ali" i "Insider", nominacje do Grammy i Oscara oraz nagroda Złote Globy za Gladiatora). Być może Lisa miała dużo szersze pole do popisu, będąc na pierwszym planie w projektach solowych, ale w moim przekonaniu to duet z B. Perrym stanowi creme de la creme jej twórczości i szczyt jej osiągnięć wokalnych.
Oni - jeśli miałbym opisać słowami efekt współpracy obojga gigantów, wystarczyłoby wspomnieć o wspólnym albumie "Farscape", który oboje artyści promowali podczas koncertu w Warszawie. Lisa zerwała z melodyką znaną z lat wcześniejszych jej twórczości, na rzecz improwizowanych wokaliz, które nadają nowe znaczenie słowu "transcendentny". Jest mrocznie, jest nieziemsko, barwy przenikają się tak płynnie a jednocześnie z taką dynamiką, że słuchacz ma wrażenie że słyszy śpiew chóru a nie jednej osoby. Lisa operuje niewiarygodnie szeroką skalą dźwięku, o bardzo mrocznej, gotyckiej barwie. Uderzenia głosu z siłą dzwonu, przeplatają się z anielskimi sopranami w najbardziej zawiłych liniach melodycznych jakie tylko można sobie wyobrazić. Jednocześnie artystka pomimo ewidentnie improwizacyjnego charakteru występu, zdaje się budować nastrój, sterować emocjami słuchacza, prowadząc go za rękę (za ucho :)) po najbardziej tajemniczych, odległych i nierzeczywistych, baśniowych krainach. To co od zawsze najbardziej imponowało mi w twórczości Lisy, to właśnie umiejętność łączenia w jednej kompozycji mrocznej atmosfery tajemniczości, mistycyzmu, baśniowości i całkowitego odrealnienia, z subtelnością pieśni miłosnych, kojących dźwięków natury. Dotyka najdalszych zakątków obu biegunów ludzkiej natury, wydobywając z nich esencję i uzewnętrznia ją przy pomocy najwspanielszego głosu naszej planety. "Kiedy Lisa Gerrard śpiewa, obecna jest tylko ciałem, duchowo, mentalnie jest daleko poza tym światem" - mówił przed przyjazdem do Polski Klaus Schulze (cyt. gazeta.pl)
W duecie z Klausem to Lisa jest na pierwszym planie. Doskonale dopasowuje się do charakteru jego kompozycji, nie bez kozery uważanego za niedoścignionego mistrza "ciemnej strony" el muzyki i praojca dark ambient-u. Podczas koncertu w bazylice po raz pierwszy zetknąłem się z muzyką z "Farscape", dopiero kilka dni później mogłem delektować się dziełem duetu w zaciszu mieszkania, przy blasku świec (oczywiście również w duecie:)) Kompozycje Schulze'a do duetu z Lisą Gerrard są jakby syntezą jego dotychczasowej twórczości. Są więc przetworzone wokale i sample instrumentalne znane z jego twórczości z lat 90-tych, wymieszane z klasycznym, analogowym brzmieniem i sekwencjami z lat 70-tych, ustalone stoickim metrum maszyn perkusyjnych, charakterystycznych dla albumów z lat 80-tych. Introdukcja zaserwowana przed pojawieniem się na scenie Lisy, zamieniła wnętrze bazyliki w kipiące elektronicznymi brzmieniami, kosmicznymi sekwencjami i zepsutym, pełzającym basem centrum wszechświata. Później było już tylko lepiej, aczkolwiek momentami troszkę zbyt chaotycznie, jakby oboje znając swoje "miejsca w szeregu" próbowali jednak zaznaczyć swoją dominację. Z tego swoistego pojedynku zwycięsko wychodziła Lisa, ale dojrzałość artystyczna obojga i ich profesjonalizm pozwoliły im stworzyć dzieło niemal skończone, niemal spójne, niemal doskonałe.
To "niemal" to efekt indywidualizmu obojga artystów, dwóch żywiołów, które starły się na scenie i na wspaniałej płycie, dając z siebie to, za co kochają ich miliony od wielu długich lat.
Long Live Lisa, Long Live Klaus.
Czekamy na ich powrót
http://muzyka.onet.pl/0,1992302,newsy.html
Zamieszczone zdjęcia dzięki uprzejmości Piotra "Millenium" SułkowskiegoFotoTanger
Zbudowany jest z dwóch złączonych ze sobą krawędziami, miso-podobnych połówek. Górna nazwana DING na której obrębie rozłożone jest 7 do 9 pól tonowych, okalających centralnie umieszczony, „sutko-podobny” element zwany właśnie ding i dolna, nazwana GU zamykająca instrument, zwieńczona otworem wielkości dłoni (gu). Całość tworzy w ten sposób model fizyczny Rezonatora Helmholtza, w którym dźwięk uzyskiwany w części ding może być modulowany poprzez manipulowanie gu przy użyciu dłoni bądź drewnianej wkładki dum (zmiana obwodu otworu, bądź długości szyjki). HANG jest - a raczej był – wytwarzany w wielu różnych skalach, zależnie od wyboru zamawiającego (Aeolian, Ake Bono, Bayati, Neveseri, etc) jak również poddawany zewnętrznemu „tuningowi”.
Instrument może być używany zarówno jako „wolnostojący”, na kolanach grającego bądź każdej innej powierzchni, jak również na statywie.
